قله های مهم البرز

علم‌کوه

گران‌کوه تخت سلیمان در علم‌کوه در منطقه کلاردشت مازندران واقع است و ارتفاع آن به 4848 متر می‌رسد و دومین قله بلند رشته کوه البرز بعد از دماوند می‌باشد. در سال 1902 این قله توسط دو برابر زیست‌شناس آلمانی و برای کشف گیاهان آن سفر پیموده شد. «داگلاس بوسک» کوهنورد انگلیسی در سال 1933 از قسمت شرقی کوه به قله صعود کرد. جبهه‌های شمالی گرانیتی آن از جمله سخت‌ترین و جالب‌ترین مسیرهای کوه‌پیمایی کشور محسوب می‌شود و علاوه بر کوهنوردان ایرانی مورد توجه کوهنوردان اروپایی است. این جبهه‌ها برای اولین بار در سال 1936 توسط یک آلمانی و سپس یک فرانسوی پیموده شد. «محمد نوری» اولین ایرانی است که در سال 1991 جبهه شمالی علم‌کوه را در زمستان پیمود. در سال 2004 بخش عمده طناب‌های کوهنوردی در جریان یک زلزله با قدرت 6/3 ریشتر و پس لرزه‌ها و سقوط سنگ‌ها خسارت دید. کوه بمدت چند ماه بدلیل خطر سقوط سنگ و سستی کابل‌ها مسدود گردید. دامنه‌‌های علم‌کوه دارای برف یخچال دائمی است و با وجودی که دامنه‌های جنوبی کوه خشک و لم‌یزرع است، ولی دره‌های شمالی آن که به سمت دریای مازندران کشیده می‌شود مرطوب و پردرخت می‌باشد.

آزادکوه

یکی دیگر از کوه‌های البرز مرکزی است و دلیل نامگذاری آن، قله مخروط‌مانند آن و این واقعیت است که با قله‌های اطرافش ارتباطی ندارد. این کوه از نظر فنی، ‌کوه سختی نیست و صعود از آن نیازی به ابزار کوهنوردی مثل کارابینر و طناب و امثال آن ندارد. دو راه صعود آن یکی راه کوتاه‌تر و راحت‌تر از روستای «کلاک بالا» و دیگری راه طولانی‌تر از روستای «وارانژ» است. اولی یکی دو روز و دومی دو سه روز طول می‌کشد. در هیچ یک از این مسیرها منزل بین راه ساخته نشده و لازم است خیمه و خرگاه مورد نیاز همراه برده شود. در زمستان صعود از این کوه سخت است زیرا خطر سقوط بهمن وجود دارد.

خلنو

خلنو نیز یک کوه بلند در گران‌کوه خلنو-آزادکوه در البرز مرکزی است و در استان تهران و در جوار استان مازندران قرار دارد و جبهه جنوبی آن مسیر مناسبی برای صعود است که از «لالان» روستایی در تهران آغاز می‌گردد. صعود در زمستان به دلیل وجود بهمن مشکل است. خلنو دو قله با ارتفاع 4375 و 4348 متر دارد. خلنو و آزادکوه و یکی دو کوه دیگر در البرز مرکزی از نظر ارتفاع خیلی بهم نزدیک هستند.

توچال قله توچال در بخش البرز مرکزی و محل پیست اسکی در نزدیکی تهران است. این کوه 12 کیلومتر طول دارد و قله آن (قله توچال) ارتفاع 3933 متر دارد. مجموعه توچال علاوه بر پیست اسکی دارای تله‌کابین توچال است که تهران را به پیست اسکی متصل می‌کند. هتل مدرنی در توچال وجود دارد.

الموت

قله الموت در البرز غربی و بین دشت خشک قزوین در جنوب و شیب‌های جنگلی انبوه استان گیلان در شمال قرار گرفته و لذا متعلق به البرز مرکزی است. از میان قلعه‌‌های متعدد منطقه دو قلعه «لمسر» و «الموت» معروف‌تر هستند که از قلاع اسماعیلیان می‌باشند که در عصر «حسن صباح» (1090م) و حشیشیون احداث شدند که قبل از فروپاشی آنها توسط هلاکوخان مغول (1256م)، مدتی در این منطقه حکومت کردند. در جریان این حملات کتابخانه معروف آن از بین رفت زیرا توسط عطاملک جوینی یکی از قضات در خدمت مغول‌ها محکوم به سوزاندن شدند. بعد از استیلای مغول بر کل ممالکت اسلامی و ایران، تنها همین منطقه الموت بود که چند بار بدست حاکمان محلی ایرانی می‌افتاد. قلعه الموت روی یک صخره سنگی در ارتفاع 2163 متری سطح دریا و در کنار روستای «گذرخان» بنا شده است. سنگ بنای قلعه 200 متر ارتفاع دارد و سطحی بالغ بر 20 هکتار با شیب بسیار تند و دره عمیق را می‌پوشاند و بلذا بعنوان قلعه و اسحتکامات نظامی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. در حال حاضر مخروبه‌های آنها بهمراه چند برج باقی مانده است. دره الموت رودخانه‌های زیادی دارد و ساکنان آن هیچ نگرانی در مورد آب ندارند. باران‌های فصلی شدید و بارش برف زیاد در زمستان منابع آب منطقه را سیراب می‌کنند و تعداد زیادی دریاچه بزرگ و کوچک مثل اووان و آلبون بعنوان منبع آب منطقه محسوب می‌شوند. جویبارهای زیادی در دره الموت جاری است که در نهایت به سفیدرود و دریای مازندران می‌ریزند.

بینالود

بلندترین قله در استان خراسان رضوی است که آن را «بام خراسان» نیز می‌نامند. این قله در 26 کیلومتری شمال شرقی نیشابور و در غرب مشهد قرار دارد و ارتفاع آن به 3211 متر میرسد. بینالود در شرقی‌ترین قسمت‌های رشته کوه البرز واقع است.